Złamanie kości
Złamanie kości to przerwanie ciągłości tkanki kostnej. Powstaje ono zazwyczaj na skutek działania na kość zbyt dużej siły. Oprócz samego złamania uszkodzeniu mogą ulec również sąsiadujące mięśnie i więzadła. Złamanie różni się od stłuczenia i skręcenia przede wszystkim bólem, który jest nie do wytrzymania. Do tego dochodzi nienaturalne ułożenie kończyny i trzeszczenie fragmentów złamanej kości. Konieczna jest interwencja lekarza, który wykona badanie RTG i jeśli to koniecznie nastawia kość. Lekarz unieruchamia kończynę przy użyciu gipsu, który pacjent musi nosić od 4 do 12 tygodni w zależności od tego, jak bardzo złożony jest uraz.
Jakie są przyczyny złamania kości?
Najczęstszą przyczyną złamań kości u dorosłych są wypadki komunikacyjne i upadki z wysokości. U sportowców, którzy dopiero zaczynają swoją karierę sportową mogą wystąpić złamania przemęczeniowe wynikające z nieprawidłowo prowadzonego treningu. Dokładnie chodzi o ciągłe mikrourazy kości i więzadeł powstające na skutek zbyt częstych i ciężkich treningów oraz zaniedbania techniki ich wykonywania. Istnieją również złamania niskoenergetyczne, które pojawiają się na na skutek osteoporozy, która jest chorobą szkieletu, prowadzącą do częstych złamań ze względu na osłabioną strukturę kości. (Więcej na temat osteoporozy znajdziesz tutaj).
Jakie są rodzaje złamań?
Złamania otwarte – Podczas ich wystąpienia dochodzi do przerwania powłoki skórnej i wtedy kość jest widoczna na zewnątrz. Wygląda to wtedy bardzo niedobrze, ból jest ogromny i wymagane jest leczenie operacyjne.
Złamania zamknięte – W odróżnieniu od złamań otwartych kości nie ujrzymy na zewnątrz kończyny, ponieważ nie dochodzi do przerwania powłoki skórnej. Do złamania dochodzi pod skórą, a jedyne co można zobaczyć bez badania RTG to obrzęk i duży siniak, który jest znacznie większy niż w przypadku stłuczenia.
Które kości najczęściej ulegają złamaniom?
Najczęściej łamią się kości nadgarstka, który często przyjmuje na siebie dużą siłę podczas upadku, gdy próbujesz wylądować na rękach, aby ochronić twarz przed uderzeniem.
Bardzo często dochodzi również do złamania kości śródstopia, ponieważ to ona najczęściej bierze na siebie skutki nieprawidłowego ustawienia stopy w trakcie chodzenia.
Jakie są objawy złamania kości?
Złamanie kości rozpoznasz, gdy pojawi się silny ból, który nie ustępuje z czasem. W miejscu złamania pojawi się również duży obrzęk, brak możliwości poruszania kończyną, zanik czucia kończyny i zanik tętna w miejscu złamania. W przypadku niektórych urazów trudno ocenić na pierwszy rzut oka, czy doszło do silnego stłuczenia czy złamania kości. Wtedy sprawdź czy ból chociaż w niewielkim stopniu ustał po 24 godzinach. Jeżeli nie, wtedy koniecznie wykonaj badanie RTG.
Pierwsza pomoc w przypadku złamania
- Nie ruszaj kończyną, której podejrzewasz złamanie
- Owiń złamaną kończynę jałowym opatrunkiem (pamiętaj, aby owinąć jeszcze 2 sąsiednie stawy)
- Nie próbuj nastawiać złamania samodzielnie
- Zastosuj zimny okład w miejscu złamania
- Jeśli bierzesz udział w wypadku z udziałem motocyklisty i podejrzewasz u niego uraz kręgosłupa nigdy nie ściągaj kasku samodzielnie.
- W przypadku każdego złamania koniecznie powinno zostać wezwane pogotowie ratunkowe
Jak wygląda leczenie złamania kości?
Każde złamanie kości wymaga interwencji lekarza. W pierwszej kolejności lekarz ortopeda przywraca prawidłowe ustawienie kości, które odbywa się w znieczuleniu miejscowym lub ogólnym. Po nastawieniu kości lekarz zabezpiecza miejsce złamania poprzez nałożenie opatrunku gipsowego w miejsce urazu i unieruchamia dwa sąsiednie stawy. W niektórych przypadkach konieczna jest operacja ortopedyczna. Dotyczy to wszystkich złamań otwartych oraz złamań zamkniętych, w których niemożliwe jest utrzymanie nastawionych odłamów kości. Wówczas fragmenty kości łączy się przy użyciu wkrętów i metalowych płytek. Wtedy nie stosuje się usztywnienia za pomocą gipsu.
Jak uniknąć złamań kości?
Zadbaj o odpowiednią ilość wapnia, witaminy D, fosforu oraz białka w swojej diecie. Ogranicz spożycie kawy i nie pal papierosów. Pomoże Ci to zachować odpowiednią gęstość masy kostnej, dzięki czemu będą one mniej podatne na złamania. Zadbaj o umiarkowaną i regularną aktywność fizyczną (aeroby, rozciąganie i ćwiczenia izometryczne), ponieważ siedzący tryb życia powoduje demineralizację kości i ich osłabienie. W przypadku osób chorych na osteoporozę zaleca się aktywność fizyczną o niskiej intensywności (rower, spacer, jazda na rowerze).